Osmanlı İmparatorluğu'nu Paylaşma Tasarıları

Osmanlı İmparatorluğu'nu Paylaşma Tasarıları

Osmanlı Devleti'nin I. Dünya Savaşı'na girmesi üzerine topraklarının İtilaf Devletleri tarafıntarafından paylaşılması gündeme gelmiştir, itilaf Devletleri savaş sırasında yaptıkları gizli antlaşmalarla Osmanlı topraklarını kâğıt üzerinde paylaşmışlardır.


1915 İstanbul Antlaşması (Boğazlar Antlaşması) :

Bu antlaşma ile İngiltere ve Fransa İstanbul, boğazlar ve çevresinin Rusya'ya bırakılmasını kabul etmişler, buna karşılık Rusya, Osmanlı Devleti'nin diğer topraklarının İngiltere ve Fransa arasında paylaşımını kabul etmiştir.

Londra Antlaşması (1915):

İngiltere, Fransa, Rusya ve İtalya arasında yapılmıştır. Antlaşmayla 12 Ada, Antalya ve çevresi İtalya'ya bırakılmıştır. İtilaf Devletleri bu antlaşmayla italyanları kendi yanlarında I. Dünya Savaşı'na sokmak istemişlerdir.

Mac - Mahon Antlaşması (1916):

İngilizlerin Mısır valisi Mac-Mahon ve Mekke Emiri Şerif Hüseyin arasında yapılmıştır. Arap Yarımadası'nda bağımsız bir Arap krallığı kurulması vaad edilmiş, buna karşı Araplar Osmanlı Devle-ti'ne karşı kışkırtılmıştır.

Sykes - Picot Antlaşması (1916):

İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı Imparatorluğu'nun paylaşımını öngören antlaşmadır. Buna göre, Musul hariç Irak ingiltere'ye, Suriye'nin doğu kesimleri ve Ürdün'ü kapsayan bölgede İngiltere ve Fransa denetiminde Arap Krallığı'nın kurulması amaçlanmıştır.

Petrograd Protokolü:

İngiltere ve Fransa'nın boğazlara ek olarak Doğu Karadeniz kıyıları ile Erzurum, Bitlis ve Van'ı Rusya'ya bıraktıkları antlaşmadır.

Boulfour Deklerasyonu (1917):

İngiltere Dış İşleri Bakanı'nın Filistin'de bir Yahudi devletinin kurulmasına destek vereceklerine yönelik deklerasyonla ABD'deki Yahudi lobisinin desteği alınmak istenmiştir.

Saint Jean De Maurienne Antlaşması (1917):

İtalya'ya Aydın ve İzmir dahil Batı Anadolu'nun bırakılması planlanmıştır.


UYARI 1 :

Bolşevik Ihtilali'nden sonra Rusya'daki yeni yönetim, Çarlık Rusya'nın İtilaf Devletleri'yle birlikte yaptığı gizli antlaşmaları dünya kamuoyuna açıklayarak eski yönetimi sömürgeci ilan etmiştir. Rusya'daki yeni yönetimi ve yeni yönetimin imzaladığı antlaşmaları İngiltere ve Fransa tanımamıştır.


UYARI 2 :

Rusya'nın savaştan çekilmesinden sonra İttifak Devletleri'nin savaşı kazanacaklarına olan inançları artmıştır. Ancak; Almanya her ne kadar güçlü bir kara ordusuna sahip olsa da denizlerde İngiltere kadar güçlü değildir. Sömürgeleri de oldukça sınırlı olan Almanya ayrıca müttefiklerine de yardım etmek zorundaydı. Bu durum Almanya'nın işini oldukça zorlaştırmıştır.