Emeviler Dönemi

EMEVİLER (661-750)
 Hz. Ali’nin öldürülmesi ile Ali’nin taraftarları oğlu Hasan’a bağlılıklarını bildirdikleri halde, Hz. Hasan Müslüman kanı akıtılmasını istemediği için halifelikten vazgeçti.
 MUAVİYE ( 661-680) Devletin kurucusu Emevi ( Ümeyye ) ailesinden Muaviye’dir.
* Başkent Şam ( Dımaşk) dır.
• Hz. Osman’ın son zamanlarında duran fetihler yeniden başladı.
• Rodos ve Girit’e seferler düzenlendi.
• İslam orduları, ilk kez İstanbul kuşatmalarını gerçekleştirildi.(2 kez)
 Emeviler Dönemi’nden itibaren Arap Müslümanlar kendilerini diğer Müslümanlardan üstün görmeye başladılar.
 Muaviye’nin ölmeden önce halife olarak oğlu Yezit’i göstermesi, halifeliği babadan oğula geçen bir saltanat haline gelmesine ve Kerbela olayına sebep olmuştur.
 I. YEZİT DÖNEMİ ( 680-683)
• Hz. Ali’nin taraftarları, onun oğlu Hz. Hüseyin’i halife seçmek isteyince I. Yezit , Hz. Hüseyin ve arkadaşlarını Kufe’ye giderken , Kerbela’da şehit edildi. (680 )
• Kerbela Olayı: Hakem olayı ile başlayan Müslümanlar arasındaki ayrılıkların kökleşmesine ve netleşmesine neden oldu. İslam dünyasında ilk mezhep ayrılıklarına sebep olmuştur.( Şii – Sünni şeklinde)
• Batıda:Ukbe bin Nafi komutasında Kuzey Afrika fethi gerçekleşti. ( Fas- Cezayir) Berberiler’i yenerek Atlas Okyanusu’na ulaşıldı.
• Doğuda: İslam orduları Maveraünnehir’e kadar ilerleyerek , Türklerle savaşmaya başladılar.
 ABDÜLMELİK DEVRİ (685 – 705 )
*Emeviler’in en parlak dönemidir.
• İlk Arap- İslam parası ( Dinar-ı Dirhem ) bastırıldı.
• Arapça resmi dil ilan edildi.
• Arap olmayan Müslümanların da, Arap kültürü içinde eritilerek Araplaşmaları sağlandı.
• Haccac bin Yusuf Maveraünnehir’de fetihler yaptı. Emeviler’in ırkçı politikası ile yayılmalarına Türgiş Türkleri direndi. Şiddetli savaşlar oldu. İslam’ın Asya’ya yayılması ve Türklerin Araplaşması engellendi.
 I. VELİD DEVRİ
• ( Doğuda) Horasan Valisi Kuteybe bin Müslim’in Maveraünnehir Türk illerinde baskıları arttı. Bazı Türk illeri Emevilerin eline geçti. Türgiş Türkleri, Emevilerin bir bakıma koşarken yürümesini sağladılar.
• ( Batıda ) Kuzey Afrika fethine devam edildi.
 Musa bin Nusayr ; Septe Boğazı’nı ( Cebeli Tarık’ı) aldı.
 Tarık bin Ziyad; İspanya’da (İber Yarımadası ) Museviler’in yardım istemesi üzerine, Vizigot Kralı Rodrik’i 711 KADİKS savaşında yenilgiye uğrattı. İspanya fethedildi.
 Kadiks Savaşı ile Müslümanlar, Avrupa kıtasına girmiş oldular.
Not: Kavimler göçü nedeniyle, Avrupa’da güçlü merkezi krallıkların olmayışı fethi kolaylaştırdı.
 HİŞAM DEVRİ ( 724- 743 )
*İç karışıklıkların giderek yoğunlaştığı dönemdir.
*Müslümanların PİRENE dağlarını geçerek, Fransa’ya girmeleri üzerine Franklar ile PUVATYA SAVAŞI’NA neden oldu.(732) Müslümanlar Frank Kralı Şarl Martel’e yenildiler.
** 732 Puvatya Savaşı, Müslümanların , Avrupa’da ilerledikleri en son noktadır. Müslümanlar savunmaya geçtiler.
Not: 756- 1031 yılları arasında, Abbasoğullarından kaçmayı başaran Abdurrahman’ın kurduğu, İspanya’da Endülüs Emevi Devleti yaşayacaktır.
EMEVİLERİN YIKILIŞ NEDENLERİ:
1. Emevi yönetiminin ırkçı politikası, Arapları, diğer Müslümanlardan üstün görmeleri (Türk- İran ve Berberileri aşağılamaları)
2. Abbasoğulları sülalesinin halifeliği ele geçirme mücadelesi
3. Şii ve Haricilerin zararlı faaliyetleri
4. Sınırların aşırı genişlemesi ( Doğal sınırlara ulaşılması)
5. Fetihlerin durması ( Emevi ordusunu, batıda Frankların, doğuda Türklerin durdurması)
6. Emevi soyu içerisindeki çıkar çatışmaları.
Emevi halifesi II. Mervan döneminde Horasanlı Türk komutanı Ebu Müslim ayaklanarak, İslam Devletinde Emeviler dönemine son verildi, Abbasiler Dönemi başladı.
NOT: * Emevi devleti yıkıldıktan sonra, bu soydan yalnızca Hişam’ın torunu Abdurrahman kurtuldu. O da İspanya’da Endülüs Emevi Devletini kurdu.
NOT: * En şiddetli Türk- Arap mücadeleleri Emeviler döneminde olmuştur.
* Bu dönemde Emevilerle savaşan Türk boyu Türgeşlerdir.
* Emevilerin izlediği Arap Milliyetçiliği , Türklerin bu dönemde Müslüman olmalarını engellemiştir.