EMEVİLER
Kuruluş Tarihi : 661
Yıkılış Tarihi: 750
Kurucusu: Muaviye
Başkenti: Şam
Devletin Niteliği :
1- Muaviye'den itibaren halifelik babadan oğla geç meye başlamış, böylece saltanata
dönüştürülmüştür.
2- Emeviler, Arapları üstün gören bir yaklaşıma sahip olmuşlar, Arap olmayan
Müslümanlara değer vermemişlerdir. ( Irkçılık)
3- Emevi soyuna bağlılık göstermişler, Hz.Ali yanlılarına ve Hz.Muhammed soyundan
olanlara iyi davranmamışlardır.
4- Emeviler döneminde Müslümanların sınırları, İspanya'dan - Türkistan'a kadar
genişlemiştir.
5- İslam Kültür ve Medeniyeti , fetihlerle birlikte gelişmeye ve yayılmaya başlamıştır.
6-İslam Devleti’nin gerçek anlamda kurulmasını sağladılar.
TÜRKLER EMEVİLER DÖNEMİNDE NİÇİN MÜSLÜMAN OLMADILAR?
Çünkü Emeviler, Arap toplumunu ayrıcalıklı kılan bir siyaset izleyerek, Arap olmayan Müslümanlara kötü davranıyorlar. Onları politika ve yönetimden uzak tuttular. Onlardan daha fazla vergi topluyorlardı. Arap olmayan Müslümanları mevali ( Köle) kabul ediyorlardı. Bu sebeple de Mevaliye çok kötü davranıyorlardı.
Önemli Gelişmeler :
1. İstanbul'un Kuşatılması : Emeviler, İstanbul 'u iki defa kuşattılar. ( 668 - 674 ) Ancak kuşatmalardan sonuç alamadılar. ( Muaviye döneminde ) 2. kuşatmada Hz.Eyüp İstanbul’da hastalanarak şehit olmuştur. Fatih’in hocası Akşemseddin İstanbul’un fethinden sonra Eyüp Sultan’ın mezarını bulmuş ve bu günkü cami ve semt oluşturulmuştur.
2. KERBELA OLAYI
Tarih: 10 Muharrem 680 = 10 Ekim 680
Taraflar: Emevi halifesi Yezid’in adamları X Hz. Hüseyin
Sebep: Yezid’in halifeliği Hz.Hüseyin’e bırakmak istememesi
Sonuç:1- Hz.Hüseyin ve yanındakiler Yezid’in adamları tarafından şehit edildi.
2-Müslümanlar arasındaki ayrılıklar daha da arttı.
3-Hz.Muhammed’in torununun öldürülmesi Emevi düşmanlığını artırdı.
4- İslam dünyasının Şiiler ve Sünniler olarak ikiye ayrılması kesinleşmiştir.
3. Kuzey Afrika'nın Fethi : Ukbe bin Nafi komutasındaki Emevi orduları, Kuzey Afrika'nın tamamını fethederek, Atlas Okyanusuna kadar ulaştılar. ( Yezid Dönemi )
4. KADİKS SAVAŞI
Tarih:711
Taraflar: Tarık b. Ziyad X İspanyollar
Sebep: Emevilerin Avrupa içlerine yayılmak istemeleri
Sonuç: 1-Vizigot Krallığı sona erdi.
2- İspanya fethedildi ve Müslümanlar İspanya’ya Endülüs adını verdiler.
3- Tarık b. Ziyad Cebel-i Tarık Boğazı’na adını verdi.
4- İslamiyet Avrupa da yayılmaya başladı.
5. PUVATYA SAVAŞI
Tarih: 732
Taraflar: Emeviler X Franklar
Sebep: Frankların Emevilerin ilerleyişini durdurmak istemesi
Sonuç: 1-Pirene dağlarının kuzeyi Müslümanların elinden çıktı.
2- Puvatya Savaşı Müslümanların Batı Avrupa’daki fetihlerinin sonuncusudur.
3- Müslümanların Avrupa’daki ilerleyişi sona ermiştir.
Önemi: Puvatya Savaşı’nı Müslümanlar kazansaydı, Avrupa’da onları durduracak hiçbir güç kalmayacaktı.
6. Anadolu, Kafkasya, Maveraünnehir, Türkistan 'a Yapılan Seferler : Emeviler, Bizans'a karşı Anadolu yönünde de seferler yaparak bazı şehirleri ele geçirmişlerdir. Kafkasya, Maveraünnehir, Türkistan bölgelerine yapılan seferler sonucunda bazı yerler ele geçirilmiştir. Emevilere karşı Türkler ( Türgişler ) yaklaşık yüzyıla yakın süre mücadele etmişlerdir. Araplar , Beykent , Buhara, Semerkant, Fergana gibi şehirleri ele geçirerek yağmalayıp , tahrip ettiler. Bağımsız yaşamaya alışmış olan Türkler, Arapların egemenliğine girmemek için direnmişlerdir.
7. Abdülmelik dönemi: Arapça resmi dil ilan edilmiş. ilk islam-Arap parası (Dinar) basılmıştır. Posta örgütü kurulmuştur. Vergi sistemi düzenlenmiştir.
8. Emevilerin Yıkılışı : Horasanlı Ebu Müslim' in isyanıyla başlayan hareket kısa sürede yayılmış, son Emevi halifesi II.Mervan'ın yenilip öldürülmesiyle Emevi devleti sona ermiştir
EMEVİ DEVLETİ’NİN YIKILIŞ SEBEPLERİ
1-Önemli görevlere Emevi soyundan olanları getirmeleri
2-Arap olmayan Müslümanlara değer vermemeleri
3-Hz.Ali’nin oğullarının hilafeti ele geçirme çabaları
4-Hz.Muhammed’in amcası Abbas’ın soyundan gelenlerin Emevilere karşı olması
5-Fetihlerin durması
6-Emevi ailesi arasındaki geçimsizlik
7-Haricilerin faaliyetleri
8-Ebu Müslim Horasani’nin çıkardığı ayaklanma
9-Hz.Ali yanlılarına ve Hz. Muhammed soyuna iyi davranmamaları. * Bu nedenle halifeliği
ele geçirme mücadelesine girmişlerdir. ( Şiilerin ve Abbasoğullarının çalışmaları )
10-Fetihlerin durmasıyla , ganimet ve vergi gelirlerinin azalması. ( Ekonomik Sıkıntı )
11-Vergilerin artırılmasıyla, halkın zor duruma düşmesi. ( Yönetime tepki )
12-Yönetim ve ordu disiplininin bozulması.